STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W MŁODZIEŻOWYM DOMU KULTURY W RACIBORZU
Akty prawne, na podstawie których oparte są Standardy Ochrony Małoletnich
w Młodzieżowym Domu Kultury w Raciborzu:
1) Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);
2) Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy– Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606);
3) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249);
4) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1089 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.)
5) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks Karny (t.j. Dz. U. z 2022 r, poz. 1138 ze zm.)
ROZDZIAŁ 1
PODSTAWOWE TERMINY
§ 1.
1. Ilekroć w niniejszych Standardach jest mowa bez bliższego określenia o:
a) Dyrektorze Młodzieżowego Domu Kultury, Dyrektorze– należy przez to rozumieć Dyrektora Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu;
b) Jednostce, Placówce– należy przez to rozumieć Młodzieżowy Dom Kultury w Raciborzu;
c) pracowniku – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, mianowania lub umowy cywilno-prawnej w Młodzieżowym Domu Kultury w Raciborzu,
a także wolontariuszy i stażystów realizujących czynności na terenie Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu;
d) wychowanku– należy przez to rozumieć każdą osobę uczęszczającą do Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu;
e) małoletnim– należy przez to rozumieć zgodnie z kodeksem cywilnym osobę od urodzenia do ukończenia 18 roku życia;
f) opiekunie wychowanka – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji
i stanowieniu o małoletnim, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy;
g) przedstawiciel ustawowy– należy przez to rozumieć rodzica bądź opiekuna posiadającego pełnię władzy rodzicielskiej lub opiekuna prawnego (osobę reprezentującą dziecko, ustanowioną przez sąd, w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje władza rodzicielska lub gdy rodzice nie żyją);
h) zgodzie opiekuna małoletniego– należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego
z rodziców małoletniego (w przypadku braku porozumienia między opiekunami małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny);
i) krzywdzeniu małoletniego– należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika MDK lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie.
2. Krzywdzeniem jest:
a) przemoc fizyczna– jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała (skutkiem przemocy fizycznej mogą być m. in. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne; przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia bądź też zagrażać życiu);
b) przemoc emocjonalna– to poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie małoletniego, nieustanna krytyka, wciąganie małoletniego w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, stawianie małoletniemu wymagań i oczekiwań, którym nie jest on w stanie sprostać;
c) przemoc seksualna– to angażowanie małoletniego w aktywność seksualną przez osobę dorosłą -wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie małoletniego, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm);
d) przemoc ekonomiczna– to niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka, m.in. odpowiedniego odżywiania, odzieży, potrzeb edukacyjnych czy schronienia, w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom (jest to jedna z form zaniedbania),
e) zaniedbywanie– to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych małoletniego przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnienie mu odpowiedniego żywienia, odzieży, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego;
3. Dane osobowe wychowanka – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację wychowanka Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu;
4. Osobie odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Małoletnich – należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrektora Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu pracownika sprawującego nadzór nad realizacją niniejszych Standardów.
ROZDZIAŁ 2
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY WYCHOWANKIEM
A PERSONELEM PLACÓWKI
§ 2
1. Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników:
a) zgodnie z art. 21 Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępstwami na tle seksualnym, osoba zatrudniająca przed zawarciem umowy sprawdza kandydata w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (rejestr z dostępem ograniczonym) oraz w Rejestrze osób,
w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze (dostęp: rps.ms.gov.pl, po założeniu profilu placówki). Sprawdzenie w rejestrze sprawców dokumentuje się wydrukiem informacji zwrotnej wygenerowanej z Rejestru, a figurowanie w Rejestrze wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata;
b) dyrektor od kandydata pobiera informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności;
c) kandydat/kandydatka składa oświadczenia o posiadaniu przez niego/nią pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystaniu z praw publicznych; o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych. Wzór oświadczenia
o niekaralności oraz toczących się postępowania przygotowawczych, sądowych
i dyscyplinarnych stanowi załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
2. Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie przedkłada pracodawcy:
a) informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla ww. celów;
b) pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania
w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa.
c) jeżeli mieszkała w innych państwach w ciągu 20 lat niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi;
3. Dopuszczalne jest przedłożenie przez kandydata pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenia, że prawo danego państwa nie przewiduje wydawania informacji o niekaralności i/lub nie prowadzi rejestru karnego oraz oświadczenia, że nie był(-a) w tym państwie prawomocnie skazany(-a);
4. Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia świadczy zawarta w ich treści klauzula „Jestem świadomy(-a) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia", która zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;
5. Oświadczenia, wydruki z rejestrów i zaświadczenia z KRK dołączane są do akt osobowych pracownika lub do dokumentacji wolontariusza/ praktykanta. W przypadku danych z Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej
15 lat, wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze, wystarczającym jest wydruk strony internetowej, na której widnieje komunikat, że sprawdzana osoba nie figuruje w Rejestrze.
§ 3
1. Zasady bezpiecznych relacji personelu MDK z wychowankami:
a) podstawową zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel Placówki jest działanie dla dobra wychowanka i w jego najlepszym interesie - pracownicy traktują wychowanków z szacunkiem oraz z uwzględnieniem ich godności i potrzeb;
b) niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec wychowanka w jakiejkolwiek formie;
c) zasady bezpiecznych relacji z wychowankami obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy;
d) znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do niniejszych Standardów.
2. Pracownicy MDK zobowiązani są do utrzymywania profesjonalnej relacji
z wychowankami i każdorazowego rozważenia, czy ich reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych;
3. Pracownicy Placówki w kontakcie z wychowankami:
a) zachowują cierpliwość i odnoszą się do nich z szacunkiem
b) uważnie słuchają wychowanków i starają się udzielać im wsparcia dostosowanego do sytuacji i ich wieku
c) nie zawstydzają, nie lekceważą, nie upokarzają i nie obrażają wychowanków
d) nie podnoszą głosu, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie)
e) nie ujawniają drażliwych informacji o wychowanku osobom do tego nieuprawnionym, dotyczy to również ujawniania jego wizerunku (Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1089r.).
4. Decyzje dotyczące wychowanka powinny zawsze uwzględniać jego oczekiwania, ale również brać pod uwagę bezpieczeństwo pozostałych wychowanków.
5. Wychowanek ma prawo do prywatności, odstąpienie od zasad poufności każdorazowo musi być uzasadnione, a wychowanek o takim fakcie powinien być jak najszybciej poinformowany.
6. W przypadku konieczności rozmowy z wychowankiem na osobności, pracownik powinien pozostawić uchylone drzwi bądź poprosić innego pracownika o uczestniczenie w rozmowie. Informacja o rozmowie powinna znaleźć się w dzienniku oraz stanowić treść notatki służbowej, przedstawionej Dyrektorowi placówki.
7. Pracownikowi Placówki nie wolno w obecności wychowanków niestosownie żartować, używać wulgaryzmów, wykonywać obraźliwych gestów, wypowiadać treści o zabarwieniu seksualnym.
8. Pracownikowi Placówki nie wolno wykorzystywać przewagi fizycznej ani stosować gróźb.
9. Pracownik Placówki zobowiązany jest do równego traktowania wychowanków, niezależnie od ich płci, orientacji seksualnej, wyznania, pochodzenia etnicznego, czy też niepełnosprawności.
10. Pracownik Placówki zobowiązany jest do zachowania w poufności informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań religijnych lub światopoglądów wychowanków.
11. Pracownik MDK nie może utrwalać wizerunków wychowanków w celach prywatnych, również zawodowych, jeżeli opiekun małoletniego nie wyraził na to zgody.
§ 4
1. Pracownikowi MDK bezwzględnie zabrania się (pod groźbą kary, w tym więzienia i utraty pracy):
a) nawiązywać relacji seksualnych z wychowankami;
b) składać propozycji o charakterze seksualnym i pornograficznym, w tym również udostępniania takich treści;
c) proponowania wychowankom alkoholu, wyrobów tytoniowych i innych używek (narkotyków, tzw. dopalaczy).
§ 5
1. Pracownicy zobowiązani są do zapewnienia wychowankom, że w sytuacji, kiedy poczują się niekomfortowo, otrzymają stosowną pomoc, zgodną z instrukcją jej udzielania.
2. Nauczyciele zobowiązani są do przedstawienia wychowankom Standardów Ochrony Małoletnich, które obowiązują w MDK i zapewnienia ich, iż otrzymają odpowiednią pomoc.
3. W przypadku, kiedy pracownik zauważy niepokojące zachowanie lub sytuację, zobowiązany jest postępować zgodnie z instrukcją postępowania, a obligatoryjnie zobowiązany jest do poinformowania Dyrektora w przypadku, gdy jest podejrzenie
o nieprzestrzeganiu Standardów Ochrony Małoletnich.
§ 6
1. Pracownikowi nie wolno dotykać wychowanków w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany. Jeśli w odczuciu pracownika wychowanek potrzebuje np. przytulenia, powinien mieć każdorazowo uzasadnienie zaistniałej sytuacji oraz swojego zachowania względem małoletniego.
2. Kontakt fizyczny z wychowankiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją, ani wynikać z relacji władzy.
3. Pracownik nie powinien angażować się w zabawy typu: łaskotanie, udawane walki, brutalne zabawy fizyczne itp.
4. Pracownik, który ma świadomość, iż wychowanek doznał jakiejś krzywdy np. znęcania fizycznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązany jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach z wychowankiem, wykazując zrozumienie i wyczucie.
5. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny pracownika
z wychowankiem. Do sytuacji takich zaliczyć można:
a) pomoc młodszym i niepełnosprawnym dzieciom w przebraniu się przed i po zajęciach ruchowych (wymagającym wsparcia w tej dziedzinie);
b) asekuracja zapewniająca bezpieczeństwo podczas wykonywania figur na zajęciach ruchowych;
c) demonstracji ćwiczeń w parach;
d) wymagana jest korekta ciała w celu osiągnięcia prawidłowego ustawienia rąk, nóg lub całej postawy.
§ 7
1. Spotkania z wychowankami lub też ich opiekunami powinny odbywać się na terenie MDK lub w miejscu zajęć odbywających się poza placówką (warsztaty, występy, udział w festynach, wernisażach, wyjścia do teatru itp.).
2. Dozwolony jest kontakt z wychowankiem, opiekunem lub też nauczycielem poza godzinami pracy, jeśli wymagają tego okoliczności tj. dodatkowe występy, wyjścia, udział
w konkursach itp.
3. Jeśli pracownik musi spotkać się z wychowankiem poza godzinami pracy Placówki (lub jego opiekunem), wymagane jest poinformowanie o tym fakcie Dyrektora, a opiekun musi wyrazić na taki kontakt zgodę.
4. W przypadku, gdy pracownika łączą z wychowankiem lub jego opiekunem relacje rodzinne lub towarzyskie, zobowiązany on jest do zachowania pełnej poufności, w szczególności do utrzymania w tajemnicy spraw dotyczących innych wychowanków, opiekunów
i pracowników.
ROZDZIAŁ 3
EDUKOWANIE PERSONELU I OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH
ZA BEZPIECZEŃSTWO MAŁOLETNICH
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA
§ 8
1. Pracownicy MDK posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich takie jak:
a) bardzo niska higiena osobista (małoletni jest często brudny, nieprzyjemnie pachnie);
b) wychowanek kradnie jedzenie, pieniądze itp.;
c) wychowanek jest stale głodny;
d) wychowanek nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej;
e) wychowanek nie ma odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych
i aktualnego rozmiaru ciała;
f) wychowanek ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie jest trudne do wyjaśnienia - zmiany są w różnej fazie gojenia;
g) podawane przez wychowanka wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp., wychowanek często je zmienia;
h) wychowanek nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody;
i) wychowanek boi się rodzica lub opiekuna, odczuwa lęk przed powrotem do domu;
j) wychowanek cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.;
k) wychowanek jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony, depresyjny itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się, samookalecza itp.;
l) wychowanek osiąga słabsze wyniki w nauce w stosunku do swoich możliwości;
m) wychowanek ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet);
n) wychowanek używa środków psychoaktywnych;
o) nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego);
p) w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu wychowanka zaczynają dominować elementy/motywy seksualne;
r) wychowanek jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku;
s) wychowanek ucieka z domu;
t) nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania u wychowanka;
u) wychowanek mówi o przemocy.
2. Jeżeli z objawami u małoletniego współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów, to podejrzenie, że wychowanek jest krzywdzony jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące zachowania rodziców to:
a) rodzic (opiekun) podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień przyczyn obrażeń małoletniego;
b) rodzic (opiekun) odmawia, nie utrzymuje kontaktów z osobami zainteresowanymi losem małoletniego;
c) rodzic (opiekun) mówi o małoletnim w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża strofuje
(np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, „gówniarz”);
d) rodzic (opiekun) poddaje małoletniego surowej dyscyplinie lub jest nadopiekuńczy lub zbyt pobłażliwy lub odrzuca małoletniego;
e) rodzic (opiekun) nie interesuje się losem i problemami małoletniego;
f) rodzic (opiekun) często nie potrafi podać miejsca, w którym aktualnie przebywa małoletni;
g) rodzic (opiekun) jest apatyczny, pogrążony w depresji;
h) rodzic (opiekun) zachowuje się agresywnie;
i) rodzic (opiekun) ma zaburzony kontakt z rzeczywistością np. reaguje nieadekwatnie do sytuacji;
j) rodzic (opiekun) wypowiada się niespójnie;
k) rodzic (opiekun) nie ma świadomości lub neguje potrzeby małoletniego;
l) rodzic (opiekun) faworyzuje jedno z rodzeństwa;
m) rodzic (opiekun) przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym;
n) rodzic (opiekun) nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
3. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy MDK podejmują rozmowę z rodzicami/opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia
i motywują ich do szukania stosownej pomocy.
4. Pracownicy MDK informują Dyrektora placówki o podjętych działaniach.
5. Pracownicy MDK monitorują sytuację i dobrostan wychowanków.
ROZDZIAŁ 4
ZASADY I PROCEDURA PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO PRZEZ PRACOWNIKA,
OSOBĘ TRZECIĄ, INNEGO WYCHOWANKA LUB OPIEKUNA
§ 9
1. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia wychowanka przez osoby trzecie, związane z Placówką MDK tj. pracowników, wolontariuszy, przedstawicieli organizacji i firm współpracujących z MDK:
a) jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadcza przemocy, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia mu bezpiecznego miejsca
i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Pracownik zobowiązany jest do zawiadomienia Dyrektora oraz policji, a w przypadku podejrzenia innych przestępstw do poinformowania policji lub prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa. W przypadku zawiadomienia telefonicznego pracownik zobowiązany jest podać swoje dane, dane małoletniego oraz dane osoby podejrzanej o krzywdzenie dziecka oraz opis sytuacji
z najważniejszymi faktami. W przypadku zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa zawiadomienie adresuje się do najbliższej jednostki, w zawiadomieniu podaje się dane jak w przypadku zawiadomienia telefonicznego;
b) jeśli pracownik podejrzewa, że wychowanek doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej (np. popychanie, klapsy, poniżanie, ośmieszanie), zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo ucznia i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Następnie powinien zawiadomić Dyrektora, aby ten mógł podjąć stosowną interwencję;
c) jeśli pracownik zauważy inne niepokojące zachowania wobec małoletnich (np. krzyki, niestosowne komentarze) zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo wychowanka
i odseparować go od osoby podejrzanej o krzywdzenie. Poinformowanie Dyrektora, aby mógł przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą, a w razie konieczności zakończyć współpracę.
2. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia wychowanka przez osobę nieletnią:
a) jeśli pracownik podejrzewa, że wychowanek doświadcza przemocy, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Ponadto, zawiadamia Dyrektora, aby przeprowadził rozmowę, a jeśli to niemożliwe sam przeprowadza rozmowę
z opiekunami małoletniego i małoletnim podejrzanym o czyn zabroniony. Jednocześnie powiadamia najbliższy sąd rodzinny lub policję wysyłając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, podając dane jak w przypadku opisanym w § 9 ust.1;
b) jeśli pracownik podejrzewa, że wychowanek doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony osoby nieletniej, zobowiązany jest do zadbania
o bezpieczeństwo wychowanka i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Ponadto zawiadamia Dyrektora, aby przeprowadził rozmowę, a jeśli to niemożliwe sam przeprowadza rozmowę z opiekunami małoletniego i małoletnim podejrzanym o stosowanie przemocy
i opracowuje plan wsparcia małoletniego. W przypadku braku poprawy powiadamia szkołę/przedszkole, do której/którego uczęszcza wychowanek podejrzany o stosowanie przemocy względem innego małoletniego.
3. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia wychowanka przez jego opiekuna:
a) jeśli pracownik podejrzewa, że wychowanek doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony opiekuna, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo małoletniego. Ponadto zawiadamia Dyrektora, aby przeprowadził rozmowę, a jeśli to niemożliwe sam przeprowadza rozmowę z opiekunami wychowanka. W przypadku braku współpracy opiekuna lub powtarzającej się przemocy, zobowiązany jest do powiadomienia szkoły do której uczęszcza wychowanek;
b) jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni jest zaniedbany lub jego opiekun jest niewydolny wychowawczo, powinien zadbać o bezpieczeństwo małoletniego. Powinien powiadomić Dyrektora, aby przeprowadził rozmowę, a jeśli to niemożliwe porozmawiać z opiekunem. Jeśli sytuacja wychowanka się nie poprawi, zobowiązany jest zawiadomić szkołę, do której uczęszcza małoletni.
§ 10
1. W każdym przypadku zauważenia krzywdzenia małoletniego należy uzupełnić Kartę Interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 3 do niniejszych Standardów.
2. Kartę Interwencji załącza się do dokumentacji dot. Standardów, które znajdują się
w gabinecie Dyrektora placówki. W przypadku podejrzeń wobec pracownika, również do akt osobowych pracownika Placówki.
ROZDZIAŁ 5
DOKUMENTOWANIE ZGŁOSZEŃ
I ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH MAŁOLETNIEGO
§ 11
1. Dane osobowe małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych):
a) pracownik MDK ma obowiązek zachowania tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem;
b) dane osobowe wychowanków są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów;
c) pracownik MDK jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych ucznia
i udostępnienia tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego.
§ 12
1. Pracownik Placówki może wykorzystać informacje o wychowanku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości wychowanka oraz w sposób uniemożliwiający jego identyfikację.
§ 13
1. Pracownik MDK nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o wychowankach, ani o ich opiekunach – jeśli rodzic lub opiekun prawny na to nie zezwoli.
2. Pracownik MDK, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się
z opiekunem małoletniego i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik Placówki podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna małoletniego.
3. Pracownik MDK nie kontaktuje przedstawicieli mediów z małoletnimi, nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawach małoletnich lub ich opiekunów. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik Placówki jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
ROZDZIAŁ 6
WYMOGI DOTYCZĄCE BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY MAŁOLETNIMI,
A W SZCZEGÓLNOŚCI ZACHOWAŃ NIEDOZWOLONYCH
§ 14
1. Podstawową zasadą relacji między małoletnimi i między wychowankami pełnoletnimi
i niepełnoletnimi jest działanie z szacunkiem, uwzględniające godność i potrzeby małoletnich.
2. Standardem jest tworzenie atmosfery promującej tolerancję i poczucie odpowiedzialności za swoje zachowanie.
3. Wychowankowie angażowani są w działania, w których mają możliwość aktywnego uczestniczenia, podejmowania współdziałania i rozwijania podejścia zespołowego, w tym kształtującego pozytywne relacje z osobami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
4. Niedozwolone jest w szczególności:
a) stosowanie przemocy wobec jakiegokolwiek wychowanka, w jakiejkolwiek formie;
b) używanie wulgarnego, obraźliwego języka;
c) upokarzanie, obrażanie, znieważanie innych wychowanków;
d) zachowanie się w sposób niestosowny, tj. używanie wulgaryzmów, gestów, żartów, kierowanie obraźliwych uwag, w tym o zabarwieniu seksualnym;
e) stosowanie zastraszania i gróźb;
f) utrwalanie wizerunku innych wychowanków poprzez nagrywanie i fotografowanie bez uzyskania zgody i w sytuacjach intymnych, mogących zawstydzić;
g) udostępnianie między małoletnimi substancji psychoaktywnych i używanie ich w swoim otoczeniu.
ROZDZIAŁ 7
ZASADY KORZYSTANIA Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH
Z DOSTĘPEM DO INTERNETU
§ 15
1. Placówka zapewnia opiekuna sieci, który odpowiedzialny jest za instalowanie
i aktualizowanie programów antywirusowych i zapór sieciowych w celu ochrony systemów przed atakami złośliwego oprogramowania i blokowania na komputerach
w placówce materiałów niedostosowanych do wieku.
2. Infrastruktura sieciowa placówki zapewnia dostęp do Internetu personelowi
i wychowankom w czasie zajęć pod nadzorem pracownika placówki.
3. Na terenie placówki dostępna jest sieć wifi dla gości, niezabezpieczona hasłem dostępu.
ROZDZIAŁ 8
PROCEDURY OCHRONY DZIECI PRZED TREŚCIAMI
SZKODLIWYMI W INTERNECIE ORAZ UTRWALONYMI W INNEJ FORMIE
§ 16
1. W przypadku stwierdzenia, że na terenie placówki wychowankowie mają dostęp do jakichkolwiek treści niebezpiecznych (materiały pornograficzne, promujące nienawiść, rasizm, ksenofobię, przemoc, zachowania autodestrukcyjne), nauczyciel lub pracownik placówki informują niezwłocznie o tym fakcie Dyrektora MDK.
2. Jeśli treści niebezpieczne dotyczą osób niezwiązanych z MDK, Dyrektor zgłasza zdarzenie odpowiednim służbom, przekazując zabezpieczone materiały.
3. Jeśli uczestnikami zdarzenia są wychowankowie placówki, ze sprawcą i ofiarą przeprowadzona jest rozmowa z Dyrektorem MDK oraz powiadomieni zostają rodzice wychowanków, których informuje się o poczynionych ustaleniach i dalszych działaniach placówki.
4. Współpraca z organami ścigania lub sądem rodzinnym obligatoryjnie musi zaistnieć
w przypadku naruszenia zakazu rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udziałem małoletniego (osoby poniżej 18 roku życia– art. 202 § 3 kodeksu karnego) oraz treści propagujących publicznie faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołujących do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych (art. 256 i art. 257 kodeksu karnego).
II. Ochrona wizerunku
1. W Placówce przestrzegane są procedury ochrony wizerunku wychowanków. Podczas rekrutacji na dany rok szkolny pozyskiwane są pisemne zgody rodziców lub opiekunów na publikację wizerunku dzieci i młodzieży na potrzeby dokumentacji fotograficznej i działań podejmowanych przez Placówkę.
2. Na terenie Placówki zamontowany jest monitoring wizyjny w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony osób i mienia zgodnie z przepisami. Dane z monitoringu są zabezpieczone i przechowywane przez okres 1 miesiąca od dnia zarejestrowania,
a po upływie tego czasu są automatycznie usuwane.
III. Naruszenie prywatności
1. Informacja o zagrożeniu naruszeniem prywatności w placówce powinna zostać niezwłocznie przekazana Dyrektorowi, który podejmie natychmiastowe działania w celu zabezpieczenia danych i ograniczenia dalszego dostępu do informacji niejawnych.
2. Następnie należy ustalić okoliczności zdarzenia, poprzez dokładne udokumentowanie pozyskanych informacji i skontaktować się z ekspertem ds. bezpieczeństwa cyfrowego
w organie prowadzącym placówkę edukacyjną.
3. W przypadku poważniejszych zagrożeń i w sytuacji, gdy naruszenie prywatności jest spowodowane przez osoby spoza MDK, należy nawiązać współpracę z organami ścigania.
IV. Cyberprzemoc
1. Wychowanek, który stał się ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy (wyśmiewania, poniżania uczestników społeczności przy użyciu technologii cyfrowych, obraźliwych komentarzy, rozpowszechniania wizerunku, manipulowania zdjęciami itp.) powinien zgłosić sytuację nauczycielowi. Zgłoszenia może dokonać także świadek cyberprzemocy.
2. Pracownik, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć, adresów stron internetowych. Zebrane informacje przekazuje Dyrektorowi Placówki.
3. O zdarzeniu poinformowani zostają rodzice, którzy wspólnie z Dyrektorem decydują, czy sytuacja wymaga powiadomienia organów ścigania i czy odpowiedzialnym za to będzie rodzic, czy Młodzieżowy Dom Kultury.
4. Jeśli sprawcą jest wychowanek MDK, Dyrektor powinien przeprowadzić z nim rozmowę,
w wyniku której ustali, czy istnieją przesłanki do zgłoszenia sprawy do odpowiednich organów, czy wystarczające będzie zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego. O całej sprawie Dyrektor informuje Rodziców wychowanka.
ROZDZIAŁ 9
ZASADY USTALANIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO
PO UJAWNIENIU KRZYWDZENIA
§ 17
1. Celem planu wsparcia jest przede wszystkim:
a) zainicjowanie działań interwencyjnych, jeśli istnieje taka konieczność;
b) współpraca z rodzicami i ewentualnie ze szkołą w celu powstrzymania krzywdzenia małoletniego i zapewnienie mu pomocy;
c) diagnoza, czy konieczne jest podjęcie działań prawnych;
d) pomoc we wskazaniu specjalistycznej placówki jeśli zaistnieje taka konieczność.
2. W ustalaniu planu wsparcia uczestniczy wychowanek, jego rodzice, nauczyciel MDK oraz Dyrektor Placówki.
3. Plan wsparcia uwzględnia:
a) działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie małoletniemu bezpieczeństwa, w tym jeśli będzie taka konieczność, zgłoszenie podejrzenie popełnienia przestępstwa do organów ścigania;
b) formy wsparcia oferowane przez Młodzieżowy Dom Kultury.
4. Plan wsparcia małoletniego funkcjonuje równolegle z podejmowanymi działaniami interwencyjnymi, a jego naczelną zasadą jest obserwacja małoletniego, udzielanie wsparcia rodzicom i współpraca międzyinstytucjonalna, bycie w kontakcie z innymi osobami pomagającymi i wspierającymi rodzinę np. z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną.
5. Plan wsparcia małoletniego ustalany jest również w sytuacji, gdy inicjatorem działań interwencyjnych jest inna instytucja (procedura „Niebieskiej Karty”, uzyskanie informacji
o krzywdzeniu od organów ścigania lub sądu itp.).
6. Zadania pracowników MDK wiążą się głównie z pomocą w realizowaniu przez wychowanków zadań dydaktyczno – wychowawczych i budowaniu pozytywnych relacji
z rówieśnikami i środowiskiem placówki.
ROZDZIAŁ 10
ZASADY I SPOSÓB UDOSTĘPNIANIA PERSONELOWI, MAŁOLETNIEMU I ICH OPIEKUNOM POLITYKI DO ZAZNAJOMIENIA I STOSOWANIA
ORAZ ZASADY AKTUALIZACJI I PRZEGLĄDU STANDARDÓW
§ 18
1. Wszelkie procedury i dokumenty związane z wprowadzeniem Standardów są udostępniane personelowi, małoletnim i ich rodzicom podczas zapoznawania i zobowiązania do stosowania (zgodnie z poniższymi zasadami), a następnie na żądanie w dowolnym momencie. Dokumenty te można również znaleźć na stronie internetowej placówki pod adresem www.mdk-raciborz.pl oraz bip placówki
2. Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami po zawarciu umowy o pracę, a fakt zapoznania się i przyjęcia do stosowania poświadcza podpisem na odrębnym dokumencie, dołączonym do akt pracownika.
3. Rodzice/opiekunowie wychowanków zapoznawani są ze Standardami poprzez tablicę ogłoszeń w holu placówki, na zebraniach lub indywidualnie, zależnie od możliwości. Fakt zapoznania się odnotowują we wskazanym przez nauczyciela lub sekretariat dokumencie.
4. Wychowankowie zapoznawani są ze Standardami przez nauczycieli prowadzących podczas pierwszych zajęć realizowanych w miesiącu wrześniu każdego roku, przy czym pierwsze zapoznanie nastąpi niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż do 21 czerwca 2024 r. Potwierdzenie faktu zaznajomienia się z dokumentami nauczyciel wpisuje na końcu dziennika: „W dniach ………. wychowankowie zostali zaznajomieni ze Standardami Ochrony Małoletnich, obowiązującymi w Młodzieżowym Domu Kultury w Raciborzu.”
5. Raz w roku zespół odpowiedzialny za Standardy Ochrony Małoletnich przeprowadza wśród pracowników, rodziców i wychowanków ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów, a następnie dokonuje analizy jakościowej i ilościowej badania ankietowego i sporządza na tej podstawie notatkę z wnioskami dla Dyrektora. Ankieta monitorująca stanowi załącznik nr 4 do niniejszych Standardów.
6. Monitoring i ewaluacja Standardów prowadzona jest w oparciu o analizę dokumentacji wewnętrznej, przepisów prawa, obserwacji i badań ankietowych.
7. Wprowadzone zmiany w Standardach zatwierdza i przedstawia pracownikom, rodzicom
i wychowankom Dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury w Raciborzu.
ROZDZIAŁ 11
PRZEPISY KOŃCOWE
§ 19
1. Standardy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia zarządzenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników MDK, wychowanków i ich opiekunów, w szczególności poprzez zamieszczenie Standardów na stronie internetowej placówki oraz poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń Młodzieżowego Domu Kultury.
Spis załączników:
Załącznik nr 3 – Karta Interwencji
Załącznik nr 4 – Monitoring standardów – ankieta dla pracowników
